Araçlardaki Fren Çeşitleri ve Farkları Nelerdir

Fren sistemi, aracın en kilit aksamlarından biridir. Fren, aracın hızını düşürmek ve sonlandırmak için kullanılan bir mekanizmadır. Aracın yavaşlamasını sağlayan bu mekanizmanın çok zayıf olmaması gerekir. Fakat çok güçlü bir fren, sistemin kötü sonuçlarına maruz kalmanıza neden olur. Araç ani ve çok güçlü bir şekilde durursa yolcu güçlü bir şekilde bir yerlere çarpabilir. Bu nedenle çok zayıf ve güçlü fren aksamları olumsuzluklara neden olabilir.

 Bu nedenle dengenin tutturulması gerekir. Fren sistemleri, motorlu taşıtlarda bulunan karmaşık sistemlerdir. İlkel sistemlerde olduğu gibi ayağınızı pedala değdirdiğiniz zaman fren sistemi tekerleklerin durdurulmasını sağlar. Günümüzde gelişmiş fren sistemleri ile birlikte aracın savrulması, devrilmesi ve kilitlenmesi de önleniyor. Fren sistemlerinin çok çeşidi vardır. Her bir fren sisteminin ise kendine has özellikleri bulunur. 

 Hidrolik Fren Sistemi

 Hidrolik frenlerde, aracın frenleme organlarını çalıştırmak için hidrolik yağ basıncından yararlanılır. Hidrolik fren sistemi, basıncı fren pedalından pabuçlara ve balatalara aktarmak için fren hidroliği kullanır. Bu fren sisteminde pedala kuvvet uygulandığı zaman merkez silindirin pistonu basınç oluşturur. Pedal kullanarak fren hidroliği ise, basıncı balatalara ulaştırır. Meydana gelen bu basınç, borular aracılığı ile tekerlek silindirlerine aktarılır. Tekerlek silindirlerin pistonları açılarak frenleme sağlanır. Hidrolik fren sistemi genellikle binek araçlarda kullanılır. Bunun imalatı daha kolay ve sistem olarak daha ucuzdur. Fakat diğer sistemlere göre tepkime süresi daha kısadır.

Havalı Fren Sistemi

Kendi içinde hava üretimi yapan araçlarda yani genellikle ağır vasıta ya da ağır ticari araçlarda havalı fren sistemi kullanılıyor. Kompresör ismi verilen alet ile hava üretiliyor ve frene basıldığı zaman hava boşalıyor. Havalı fren sistemi genellikle kamyon ve tır gibi ağır vasıta araçlarında kullanılıyor. Ama havalı araç sistemlerinde hava boşalınca araç durmaya çalışır. Frenin bozulması nedeni ile oluşan kazalar ise genellikle yaşlı araçlarda olur. Bu nedenle balatalara düzenli bakım yapılması çok önemlidir. Bir diğer trafik kazasına neden olan sorun ise fren körüklerindeki havanın bir türlü boşalmamasından kaynaklanır.

ABS Fren Sistemi

ABS fren sistemi, Avrupa Birliği uyum yasaları kapsamında zorunlu hale geldi. Anti-lock Braking System, Türkçe karşılığı ile kilitlenme karşıtı frenleme sistemi, hidrolik frenlerin araçların tekerleklerinin kilitlenmesini önlemek amacı ile icat edilmiştir. ABS sistemi, bir tekeri öbüründen daha az döndürür ya da tekerlek dönmediği zaman devreye girerek tekere yapılan frenlemeyi azaltarak aracın kayması önlenir. ABS sistemi, direksiyon hakimiyetini kaybetmemenizi sağlar. 

ASR Fren Sistemi Nedir?

 ASR, anti patinaj sistemi anlamına da geliyor. Bu frenleme sistemi ile aracın ani tepkiler sonucunda patinaj yapması önleniyor. Mesela, araca aşırı gaz verdiğiniz zaman aracınız patinaj yapmaya başlarsa bu sırada ASR sistemi devreye giriyor ve patinaj yapan tekerleği ise ABS sistemi durduruyor.

EBD Sistemi Nedir?

EBD; Electronic Brake Force Distribution ve Türkçe ismi ise, elektronik fren kuvveti dağıtım sistemi, ön ve arka tekerleklerdeki güç dağılımını eşitler. Normalde araç fren yaptığında araç öne doğru kalkar. Fakat EBD, aracın fren dengesini sağlayarak aracın arka kısmının yere yaklaşmasını ve aracınızın öne kalkmasının önlenmesini sağlar.

ESP Sistemi Nedir?

Elektronik Stabilite Programı’nın kısa ismi olan ESP, aracınızın savrulmasını önler. Bir araçta ABS ve ASR sistemleri bulunmadan ESP sistemi olmuyor. ESP sistemi, sizin sürüş davranışınızı kontrol eder ve herhangi aracın savrulması ya da denge kaybı olması durumunda da aracınızın güvenli bir şekilde yola girmesini sağlar.